امروزه محافظت از کودکان در حرفه ی مددکاری اجتماعی یکی از مهمترین عرصه های کار مددکاران در سراسر جهان است. محافظت از کودکان در حرفه ی مددکاری اجتماعی مستلزم داشتن مهارتهای ویژه و دانش خاص در زمینه کودکان و خانواده ها است. در طی سالیانی که در دانشگاههای بریتانیا مشغول به تدریس و تحقیق در حوزه ی مددکاری اجتماعی بودم، تصمیم به نگارش کتابی در زمینه محافظت از کودکان در حرفه ی مددکاری اجتماعی از یک دیدگاه تطبیقی گرفتم که تا از این طریق خیل مشتاقان به حرفه ی مددکاری اجتماعی از روشها و مهارتهایی که همگنان آنها در بریتانیا در برخورد با کودکان و خانواده ها از آنها بهره مند میگردند آشنا شده و با جرح و تعدیلهای ضروری متناسب با فرهنگ و وضعیت اجتماعی در فعالیت حرفهای خود در ایران از آن استفاده شایسته به عمل آورند. امید است آشنایی و مقایسه آن چه که در سازمان ملل متحد، بریتانیا و ایران میگذرد، راهنمای مفیدی برای همه ی مددکاران، اساتید، و مسیٔولان مربوطه قرار گیرد.
فصول اول و دوم از اصول، مفاهیم و نظریه های جهان شمول در حرفه ی مددکاری اجتماعی با کودکان بحث به میان می آورد. فصل یک اهمیت به تحول و رشد انسان در طول مدت زندگی را مورد بررسی قرار میدهد. در این فصل چگونگی شناخت مددکار اجتماعی از مراحل تحولی و تأثیر آن در برخورد با افراد در سنین مختلف را مورد کنکاش قرار میدهد. در ادامه این فصل به این مهم می پردازد که چرا درک و فهمیدن چگونگی تحول نوزادان، کودکان و نوجوانان برای مددکاران بسیار مهم است. فصل دوم به بحث پیرامون تیٔوریهای مختلف رشد و تحول انسان با تأکید بر دوران کودکی و نوجوانی میپردازد. در این فصل دیدگاههای پیاژه، بالبی، اریکسون، و فروید مورد بحث قرار میگیرند. در این فصل از دانشجویان خواسته شده است تا با توجه به تیٔوریهای مطروحه نسبت به چگونگی استفاده عملی در کار با کودکان در مورد آنها تأمل نمایند. در ادامه به چگونگی کسب مهارتهای مشاهده ای در حرفه مددکاری اجتماعی پرداخته میشود. فصل سوم به ارایٔه چارچوبی برای ارزیابی کودکان نیازمند و خانوادههایشان با توجه به مجموعه قوانین و مقررات سارمان ملل متحد، ایران و بریتانیا میپردازد. در این فصل با ذکر مثالهایی چگونگی کار مددکاران اجتماعی با کودکان و خانواده ها به طور مفصل بحث شده است. در طول این فصل از خواننده ها به کرات خواسته شده است تا در مورد سناریوی خاصی تفکر کرده و اگر در جلسه آموزشی قرار دارند آن را با گروه مورد بحث قرار دهند. فصل چهارم بحث در مورد مددکاری با کودکان و خانواده ها به منظور تأمین امنیت در عرصه زندگی کودکان را توسعه میدهد. در این فصل تأکید بر مهارتها و دانشی است که مددکاران در کار با کودکان و خانواده ها نیازمند آنها میباشند. فصل پنجم بحث پیرامون چگونگی کار با کودکان معلول بر اساس دستورالعملهای سازمان ملل در ایران، و بریتانیا را مطرح میکند. به طور اختصاصی این فصل توجه به مهارتهایی می نماید که مددکاران در جهت حمایت از کودکان معلول و خانواده هایشان به آنها نیاز دارند. در این فصل تأکید بر مُدل اجتماعی معلولیت است و در طی آن چگونگی جذب کودکان معلول در جامعه را مورد بحث قرار میدهد. این فصل دانشجویان مددکاری را قادر میسازد تا کودکان معلول را در آغاز به عنوان یک کودک ملاحظه نموده و سپس مهارتهای ارتباطی خود در کار با کودکان معلول را توسعه بخشیده و در نهایت مهارتهای ارزیابی خود را گسترش دهند. فصل ششم مراقبت جایگزین را برای کودکان مطرح مینماید. این فصل کودکان را در سیستم تحت مراقبت در ایران و بریتانیا مورد بحث قرار میدهد و سه زمینه اصلی در مراقبت جایگزین را به طور مفصل تشریح مینماید. اصول فرزند خواندگی و سرپرستی در چارچوب قوانین و مقررات موجود در ایران و بریتانیا مطرح میگردد. فرآیند والدخواندگی موقت و همیشگی و هم چنین ارزیابیهای مربوطه مشروحاً مورد بحث قرار میگیرند. در این فصل توصیه میشود که با توجه به تجارب موفق مراقبت جایگزین در بریتانیا و در چارچوب قوانین موجود در ایران برخی از راهبرهای مراقبت موقت از کودکان در ایران طراحی گردد. در تمام طول این کتاب فعالیتهای فکری و گروهی مختلفی مطرح گردیده است تا به دانشجویان کمک نماید نسبت به ارزشها، اعتقادات و عملکرد خود تأمل انعکاسی داشته باشند.
کتاب حاضر تألیف دکتر تقی دوست قرین می باشد و جهت تهیه آن می توانید از طریق انتشارات جهاد دانشگاهی – واحد علامه (آدرس در پشت تصویر جلد کتاب موجود است) اقدام نمایید.
منبع: پایگاه اطلاع رسانی مددکاران اجتماعی ایران
